Het jaareinde lonkt langzaam maar zeker. Eén ding is duidelijk: 2019 was het jaar van een groeiend klimaatbesef. Het idee dat grondstoffen eindig zijn en we hier dus zuinig mee moeten omspringen, sijpelt door in quasi alle sectoren, zo ook in de bouw. Gelukkig is er een prima alternatief voorhanden: circulair bouwen.
Restafval verminderen
Wist je dat de bouwsector de grootste hoeveelheid afval produceert? Maar liefst 40% van de totale afvalhoeveelheid is te linken aan deze sector. Het komt niet enkel kijken bij afbraak- en renovatiewerken, maar ook bij de bouw van nieuwbouwprojecten. Niet verwonderlijk dat er dringend naar duurzame oplossingen wordt gezocht om deze gigantische afvalberg te doen krimpen. Het klassieke lineaire model van de wegwerpmaatschappij: ontginnen, produceren, gebruiken en wegwerpen wordt steeds vaker bekritiseerd. De zogenaamde circulaire economie schenkt een tweede leven aan materialen en vormt dit lineaire model om tot een gesloten kring.
Circulaire bouweconomie
Het principe van een zogeheten ‘circulaire bouweconomie’ is vrij eenvoudig: producten en materialen worden zoveel als mogelijk gebruikt en gerecycleerd om de afvalberg te minimaliseren. Hoewel velen bij milieubewust bouwen voornamelijk streven naar energiezuinigheid, is ook de keuze voor en het gebruik van materiaal bijzonder belangrijk om de impact op onze aarde minder schadelijk te maken.
Circulair bouwen gaat echter verder dan ‘klassieke recyclage’, het wil immers ook de waarde van de gebruikte producten alsook materialen zolang mogelijk behouden. Naast recycleren, spelen ook herstelling, onderhoud én hergebruik dus niet te miskennen rollen.
© BC Architects – Thomas Noceto
Circulair bouwen is een tweede leven geven
De manier waarop een gebouw in elkaar wordt gestoken, is een relevante denkoefening wanneer we het hebben over duurzaam bouwen. Gezien de beperkte levensduur van de meeste gebouwen, is het belangrijk dat ze zo eenvoudig mogelijk gedemonteerd kunnen worden. Schroeven en klikken zijn hierbij een veel duurzamere oplossing dan pakweg lijm of cement. Een handige tool die prima tot z’n recht komt binnen een circulaire bouweconomie, is een zogeheten ‘materiaalpaspoort’. Op die manier tracht men een zo diepgaand mogelijk inzicht te verschaffen in welke materialen precies gebruikt werden bij het optrekken van een gebouw alsook hoe het zit met hun levensloop. Zo kan men werk maken van efficiënt slopen zonder materiaalverlies.
© Dries Luyten
The Craft of Collaboration
Een mooi voorbeeld van de meest authentieke manier van circulair bouwen is de Avasara Academy, een residentiële school voor jonge vrouwen in India, ontworpen door het Indiaas architectenbureau Case Design. Lokale materialen, collectieve betrokkenheid en expertise vormden de voornaamste bouwstenen van dit project. Zoals we hiervoor al aangaven, komt er veel denkwerk bij te pas. De samenwerking tussen de architecten, bouwers, ingenieurs, vakmensen, ontwerpers, boeren en kunstenaars resulteerde in een werk dat mooi, eenvoudig en functioneel is. Een werk van blijvende waarde.
Workshop over circulair bouwen: ‘bouwen met gestampte aarde’
BC Architects & studies en de kunstenorganisatie De Veerman brengen een workshop ‘bouwen met gestampte aarde’ naar onze beurs. Met dit educatieve project laten ze leerlingen van het 5e en 6e jaar Bouw (TSO) van Don Bosco Instituut Hoboken kennismaken met het werk en de methodiek die bij de bouw van de Avasara Academy werd gebruikt.
© BC Architects – Thomas Noceto
Op de stand van ‘The Craft of Collaboration’ op bouw&reno kan jij dit fascinerend educatieve project bewonderen. Volg ter plaatse mee hoe jongeren gestampte aarden blokken leren maken. Je kan er vast iets van opsteken!
Wil je op de hoogte blijven van de nieuwste vormen van bouwen? Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief.
